Aan de zuidkant van 's-Hertogenbosch ligt de Pettelaarse Schans. Er zijn hier twee routes die ook uitstekend te combineren zijn. De korte route van 800 meter gaat over de Pettelaarse Schans en de lange route van 4,1km gaat rondom de Zuiderplas. Beide routes starten bij link Restaurant Moeke. Bij het restaurant is een invalidentoilet aanwezig. De oude boerderij waar tegenwoordig het restaurant in is gevestigd is gebouwd in 1880.
Bij de korte route moet je via het gras een slagboom passeren, verder is de korte route volledig verhard. De route rond de Zuiderplas volgt grotendeels een onverplicht fietspad. Dit fietspad is drie meter breed en geheel verhard. Het fietspad is goed overzichtelijk, maar op drukke zomerse dagen verwachten we hier wel veel fietsers en wandelaars. Het eerste stuk van de route gaat heel geleidelijk omhoog. Bij de brug gaat het pad wel vrij steil naar beneden, dat is ook de reden dat we onze looprichting aanraden: nu heb je de helling mee. Voorbij de brug kun je rechtdoor gaan om de route iets in te korten, je komt dan niet door het Heempark. De ingang van het heempark heeft een aantal hekjes waar je tussendoor moet zigzaggen. Dit is om fietsen tegen te houden. De hekjes staan op ongeveer een meter uit elkaar en zullen voor de meeste mensen wel te passeren zijn. In het Heempark ligt een half verhard pad dat wat hobbelig is. Toch is het een mooi stukje van de route: groene spechten en roodborstjes zijn hier te vinden. Een opvallend rustig stukje ondanks het geluid van de snelweg op de achtergrond.
Verderop kom je langs een strand. Naast het strandtentje staat een toiletgebouw met invalidentoilet. Dit toilet was afgesloten toen wij er waren, mogelijk is dit toilet niet beschikbaar / bruikbaar. Bij het strand is er geen manier om dichterbij het water te komen, wel is er een verhard terras.
Wanneer je verder rond de Zuiderplas gaat kom je nog langs enkele ligweiden. Hier is gras de ondergrond. Bij droog weer is het gras wel redelijk stevig, maar ook hobbelig. Het allerlaatste stuk van de route gaat over een gewone weg voor bestemmingsverkeer. Deze weg is voor auto's doodlopend en op doordeweekse dagen waarschijnlijk meestal vrij rustig. Bij mooi weer is er kans dat hier auto's in de berm parkeren, ondanks het parkeerverbod. Het laatste stuk van de route heeft nog een helling, vanwege deze helling raden we een begeleider aan.
De Pettelaarse Schans is een oud fort dat in 1623 werd gebouwd. Maurits van Oranje had in 1603 en 1622 geprobeerd 's-Hertogenbosch te veroveren maar doordat de omgeving van de stad onder water werd gezet door de Bosschenaren moest Maurits zich terugtrekken op een hoog stuk grond. Na de belegeringen werd door de Bosschenaren de Pettelaarse Schans op deze hoogte gebouwd. Tijdens het beleg van 's-Hertogenbosch in 1629 werd hier gevochten maar uiteindelijk werd de stad door Frederik Hendrik van Oranje-Nassau ingenomen. Toen in 1672 de Franse legers in aantocht waren werden de restanten van de schans gesloopt om te voorkomen dat de schans in vijandelijke handen zou vallen.
tot 1911 bleef de schans ongebruikt maar in september 1911 werd het fort het allereerste militaire vliegveld van Nederland. Bij een grote oefening werden als proef zes vliegtuigen met hun piloten uitgenodigd om verkenningsvluchten uit te voeren. Na de oefening bleek dat vliegtuigen beter waren dan de inzet van een ballon, maar toch duurde het nog twee jaar voordat de Landmacht de eerste vliegtuigen zou aankopen. Op de Pettelaarse Schans staat een monument voor Henri Bakker, hij was een van de eerste luchtvaartpioniers in Nederland en vloog ook voor de militaire oefening al enkele vluchten vanaf De Pettelaar.
De Zuiderplas lag er overigens niet toen het fort werd gebouwd. In 1947 besloot de gemeenteraad van 's-Hertogenbosch dat er meer ruimte moest komen voor woningen. Het gebied rondom de stad lag echter te laag en er was zand nodig om het gebied op te hogen. Daarom werd vanaf 1949 zand gewonnen uit wat nu de Zuiderplas is. Een deel van de Bazeldonk, de Gestelse Buurt en Pettelaarpark zijn gebouwd op zand dat uit deze plas is gekomen. Vanaf het einde van de jaren '50 werd de plas als recreatieterrein ingericht. Aan het begin van de jaren '90 werd het nog even spannend: de waterkwaliteit was zo slecht dat de gemeente besloot te bezuinigen op recreatie rond de plas. Na veel protesten werd de Zuiderplas in 1998 na veel herstelwerkzaamheden om de waterkwaliteit te verbeteren in 1998 opnieuw geopend.
De route is goed toegankelijk maar met de kanttekening dat deze route voor een groot deel een fietspad en een klein deel een weg volgt. De route ligt tussen 's-Hertogenbosch en de snelweg in, de snelweg is altijd op de achtergrond hoorbaar. We hebben de route en het geluid niet als hinderlijk ervaren tijdens onze wandeling en de route zelf is een prima ommetje om even te kunnen ontspannen.
Deze route vonden wij via Via Onbeperkt Op Pad.
Openingstijden Restaurant Moeke:
Dinsdag t/m donderdag van 10.00u - 23.00u
Vrijdag en zaterdag van 10.00u - 0.00u
Zondag van 10.00u - 23.00u